تفاوت استنلس استیل 316 با 309 چیست؟

استنلس استیل 316 و 309 از پرکاربردترین گریدهای فولاد ضدزنگ هستند که هرکدام ویژگی‌­های خاصی دارند و در محیط‌­های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

گرید 316 به‌خاطر مقاومت بالا در برابر خوردگی به‌ویژه در محیط‌های اسیدی و کلریدی شناخته می‌شود، درحالی‌که گرید 309 بیشتر در شرایط دمایی بسیار بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انتخاب اشتباه میان این دو گرید می‌تواند منجر به کاهش طول عمر تجهیزات و افزایش هزینه‌ها شود، بنابراین آشنایی دقیق با تفاوت‌­های آن‌ها ضروری است.

تفاوت‌های اصلی استنلس استیل 316 و 309؟

۱. تفاوت در ترکیب شیمیایی:

هر دو گرید جزو فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی هستند، اما مقدار نیکل و کروم در 309 بیشتر است.

316:

کروم حدود 16–18٪

نیکل 10–14٪

دارای 2–3٪ مولیبدن
مولیبدن باعث افزایش چشمگیر مقاومت در برابر خوردگی به‌خصوص خوردگی حفره‌ای در محیط‌های نمکی و کلریدی می‌شود.

309:

کروم 22–24٪

نیکل 12–15٪

فاقد مولیبدن
به دلیل کروم بیشتر، تحمل دمایی بسیار بالاتری نسبت به 316 دارد.

۲. تفاوت در مقاومت حرارتی؛

316 تا حدود ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد مقاومت مناسبی دارد.

309 تا ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد بدون افت ساختاری کار می‌کند و مخصوص دماهای شدید است.

نتیجه:
برای کوره‌ها، دیگ‌های بخار دما بالا، مشعل‌ها و صنایع حرارتی، 309 انتخاب مناسب‌تری است.

۳. مقاومت در برابر خوردگی:

316 به دلیل وجود مولیبدن، بهترین انتخاب در برابر کلرید، نمک، رطوبت بالا، محیط‌­های دریایی، صنایع غذایی و دارویی است.

309 در برابر خوردگی عادی خوب است، اما برای محیط‌های کلریدی مناسب نیست.

نتیجه:
اگر محیط مرطوب، اسیدی یا نمکی است → 316
اگر محیط دما بالا و خشک است → 309

۴. قابلیت جوشکاری و شکل‌پذیری؛

هر دو گرید جوش‌پذیری خوبی دارند، اما:

316 شکل‌پذیری بهتری دارد.

309 هنگام جوشکاری برای اتصال فولادهای کربنی به زنگ‌نزن نیز استفاده می‌شود.

۵. کاربردهای صنعتی؛

کاربردهای 316:

۱.تجهیزات صنایع غذایی و لبنی

۲.تجهیزات دارویی و شیمیایی

۳.محیط‌های نمکی و دریایی

۴.مخازن، اتصالات و شیرآلات بهداشتی

۵.خطوط انتقال مواد خورنده

کاربردهای 309:

۱.قطعات کوره‌ها

۲.مشعل‌ها و دودکش‌های صنعتی

۳.دیگ‌های بخار دما بالا

۴.صنایع پتروشیمی حرارتی

۵.محافظ‌های دما بالا (heat shields)

نتیجه گیری:

پاسخ نهایی به سؤال «فرق 316 و 309 چیست؟»

استنلس استیل 316 مخصوص مقاومت در برابر خوردگی شدید به‌ویژه در محیط‌های اسیدی و کلریدی است.

استنلس استیل 309 مخصوص تحمل دماهای بسیار بالا است و در سیستم‌های حرارتی کاربرد دارد.

انتخاب بین این دو گرید باید بر اساس شرایط واقعی محیط انجام شود؛
اگر رطوبت و کلرید بالاست → 316
اگر دما بالاست → 309