استیل 308 چیست؟

استیل 308 یکی از گریدهای فولاد زنگ‌نزن آستنیتی است که به‌طور ویژه برای جوشکاری، بازسازی و تقویت قطعات استیل سری 300 توسعه داده شده است. این آلیاژ بیشتر در قالب سیم‌جوش (Welding Rod) و الکترود شناخته می‌شود و نقش آن ایجاد یک اتصال مقاوم، پایدار و ضدخوردگی میان قطعات استیل است.

به‌دلیل درصد نیکل بالاتر نسبت به استیل 304، این گرید چقرمگی بهتری در دماهای بالا و پایداری ساختاری بیشتری ارائه می‌دهد.

ترکیب شیمیایی استیل 308

ترکیب شیمیایی دقیق می‌تواند بسته به استاندارد تولید کمی متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

عنصر درصد تقریبی

کروم (Cr) 19–21%
نیکل (Ni) 9–11%
کربن (C) ≤0.08%
منگنز (Mn) ≤2%
سیلیسیم (Si) ≤1%
فسفر و گوگرد مقدار بسیار کم

نسبت بالاتر کروم و نیکل نسبت به استیل 304، دلیل اصلی رفتار متفاوت و پایداری بیشتر آن در جوشکاری است.

چرا استیل 308 طراحی شده است؟

این آلیاژ برای رفع یک مشکل اساسی در جوشکاری استیل ساخته شد:
در بسیاری از جوش‌ها، به‌خصوص روی گریدهای 304 و 304L، اگر سیم‌جوش مناسب استفاده نشود، مقاومت خوردگی در ناحیه جوش کاهش پیدا می‌کند.

استیل 308 این ضعف را برطرف می‌کند و باعث می‌شود:

جوش بدون ترک ایجاد شود

اتصال در برابر گرمایش و سرمایش مقاوم باشد

خوردگی ناحیه حرارت‌دیده (HAZ) به حداقل برسد

ویژگی‌های فنی و مهندسی استیل 308

1. مقاومت حرارتی بالا

این آلیاژ در برابر شوک حرارتی و دماهای بالا چقرمگی خود را حفظ می‌کند، به همین دلیل انتخاب مناسبی برای جوشکاری قطعاتی است که در معرض حرارت قرار می‌گیرند.

2. پایداری ساختاری در جوش

راحتی ذوب، پخش مناسب فلز جوش، و عدم شکنندگی، از ویژگی‌هایی است که 308 را بسیار محبوب کرده است.

3. مقاومت در برابر خوردگی

به‌دلیل درصد کروم بالا، حتی پس از فرآیند جوشکاری، لایه محافظ اکسیدی به‌سرعت تشکیل شده و مانع زنگ‌زدگی می‌شود.

4. سازگاری با گریدهای مختلف استیل

308 به‌عنوان سیم‌جوش استاندارد برای گریدهای زیر استفاده می‌شود:

304 / 304L

301 / 302

305

308 / 308L

فرم‌های موجود از استیل 308

برخلاف استیل 304 یا 316 که به شکل ورق، لوله و پروفیل عرضه می‌شوند، استیل 308 بیشتر در قالب‌های زیر به بازار ارائه می‌شود:

سیم‌جوش (MIG Wire)

الکترود روکش‌دار (Welding Electrode)

سیم TIG

فیلر جوشکاری صنعتی

این گرید برای ساخت ورق و پروفیل به‌کار نمی‌رود؛ بلکه مواد مصرفی برای اتصال گریدهای دیگر است.

کاربردهای مهم استیل 308

1. جوشکاری تجهیزات صنایع غذایی

قطعات استیل 304 و 304L در آشپزخانه صنعتی، مخازن شیر، خطوط تولید و بسته‌بندی با الکترود 308 جوش می‌شوند.

2. صنایع شیمیایی و دارویی

از آنجا که مقاومت شیمیایی بالایی دارد، در جوشکاری مخازن، لوله‌ها و اتصالات این صنایع استفاده می‌شود.

3. سازه‌های دکوراتیو و معماری

نرده، حفاظ استیل، کابین آسانسور و سازه‌های دکوراتیو که از 304 ساخته شده‌اند با سیم‌جوش 308 تعمیر و سرهم می‌شوند.

4. صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

در مناطقی که نیاز به جوش ضدخوردگی و پایدار است، استفاده از سیم‌جوش 308 مرسوم است.

مزایای استیل 308

چقرمگی عالی در دمای بالا

مقاومت خوردگی بیشتر از 304

جوش بدون ترک و شکست

سازگاری گسترده با گریدهای آستنیتی سری 300

امکان استفاده در محیط‌های مرطوب و نیمه‌خورنده

محدودیت‌ها و نکات مهم

اگر قطعه در محیط کلریدی شدید باشد، 308 بهترین گزینه نیست (316L مناسب‌تر است)

برای جوشکاری استیل‌های کربنی یا فریتی کاربرد ندارد

اگر دمای عملکرد بسیار بالا باشد (بالای 900 درجه)، گریدهای مقاوم حرارتی مناسب‌تر هستند

جمع‌بندی

استیل 308 یک آلیاژ تخصصی نیست که برای ساخت محصول نهایی به‌کار رود؛ بلکه یک گرید مهندسی‌شده برای جوشکاری مطمئن، مقاوم و پایدار در استیل‌های آستنیتی سری 300 است. این آلیاژ با ترکیب مناسب کروم و نیکل، پایداری حرارتی بالا و مقاومت خوردگی قوی، آن را به انتخاب اول صنعت جوشکاری استیل تبدیل کرده است.